MVD is de meest voorkomende hartaandoening bij volwassen honden.
De mitraliskleppen zijn de kleppen tussen het linker ventrikel (pompkamer) en het linker atrium (voorkamer of boezem). Als de ventrikels samentrekken moeten de kleppen voorkomen dat het bloed terugstroomt naar het atrium.
Bij honden die lijden aan MVD vormt er zich geleidelijk aan een soort littekenweefsel op de kleppen waardoor de klep meer en meer vervormt en niet meer goed sluit. Als gevolg daarvan stroomt er bij elke contractie een deel van het zuurstofrijke bloed terug naar het atrium in plaats van uit het hart. Dit wordt mitralisklepregurgitatie (MR) genoemd. Naarmate de ziekte vordert en de klep steeds meer vervormt, wordt de lekkage steeds groter en zal het linker atrium vergroten.
In een vergevorderd stadium worden ook de ophangbanden aangetast ter hoogte van hun aanhechting aan de kleppen.
Veel hondenrassen zijn vatbaar voor MVD, vooral kleine hondenrassen zoals Cocker Spaniëls, Toy en Miniature Poedels, Papillons, Chihuahua’s, Teckels, Miniature Schnauzers, Shih Tzu’s en Lhasa Apsos (French 2005; Rishniw 2005; Lundin and Kvart 2010). We zien het echter ook bij grotere rassen zoals de Border Collie.
Cavalier King Charles-spaniëls verschillen van andere rassen doordat ze de ziekte op jongere leeftijd ontwikkelen. Ook komt het bij de Cavalier 20 keer vaker voor dan bij andere rassen.
De aandoening is voor een groot deel erfelijk bepaald.
In het vroeg en midden stadium van de ziekte zijn er geen klinische symptomen (klachten) ook al kan dan het bijgeruis erg luid zijn (graad I-VI).
Als de lekkage groter wordt zal het linker atrium uitzetten en in een later stadium ook het linker ventrikel. Omdat er door de lekkage minder zuurstofrijk bloed in het lichaam wordt gepompt zal het hart harder en sneller moeten pompen. Dit is een compensatiemechanisme om het volume bloed in het lichaam te vrijwaren. De klachten is dit stadium zijn een verminderde uithouding en vaak ook hoesten door druk van het hart op de luchtpijp.
Op den duur zal de druk in het linker atrium te groot worden. Deze druk breidt zich uit naar de longbloedvaten die als de druk te hoog wordt beginnen te ‘spijbelen’ en komt er vocht in de longblaasjes. Het mechanisme heet, in medische termen, linker congestief hartfalen en het gevolg noemen we longoedeem. In dit stadium is de hond kortademig en in erge gevallen zijn de honden terughoudend om te zitten of liggen vanwege de druk in de borstholte (benauwd gevoel). Sommige honden vertonen ook verminderde eetlust.
In het eind-stadium gaan kunnen de getroffen honden erg vermageren doordat het hart zoveel energie neemt. Dit noemt men cardiogene cachexia. In dit stadium kunnen ze ook flauwvallen of bloedachtig schuim ophoesten. De meeste honden sterven of worden geëuthanaseerd wanneer de ziekte dit stadium heeft bereikt.
A B C
Figuur 3 : A. mini lek dat geen klinische betekenis heeft, B. Middelgroot lek , C. zeer groot lek
Het meest accurate manier om te achterhalen hoe ernstig de situatie is, is echocardiografie. Met kan kijken hoe groot de lekkage is, of er vergroting van de linker voorkamer of pompkamer is, hoe erg de kleppen en de ophangbanden aangetast zijn, of er verhoogde druk op de longen is, of de contractiliteit van het hart normaal is, enzovoort. Afhankelijk daarvan bepalen we welke medicatie al nuttig is.
Een radiografie van de borstkas is veel minder betrouwbaar.
Hartmedicatie is slechts nodig als het hart begint te de-compenseren en het linker atrium begint te vergroten. In dit stadium vertonen de honden vaak nog geen symptomen en kan je dit enkel te weten komen d.m.v een goed echografisch onderzoek.
De graad van het hartruis is vanaf graad 3/6 niet recht evenredig met de ernst van de aandoening en dus is de graad van hartruis geen parameter om te beslissen of medicatie nodig is of niet.
Gelukkig ontwikkelt slechts 30 % van de honden met mitralisklep regurgitatie hartfalen en is medicatie vaak niet aangewezen.
Neen. De hartmedicatie gaat het vorderen van de klep letsels niet vertragen of tegenhouden, het zal er enkele voor zorgen dat de evolutie naar hartfalen wordt vertraagd of zal de gevolgen van hartfalen verminderen.
Dus, ondanks de medicatie die we opstarten, zal het proces van degeneratie van de kleppen blijven doorgaan. Afhankelijk van het resultaat van het echografisch onderzoek zullen we de medicatie moeten aanpassen en bijsturen.
Bij de Cavalier King Charles is het probleem van mitralis endocardiose zo ernstig dat men fokkers richtlijnen geeft.
Teven en reuen waarmee gefokt wordt, moeten minstens 2,5 jaar oud zijn, vrij zijn van klepletsels, en moet ouders hebben die vrij waren van de aandoening op 5 jarige leeftijd of ouder.
Nog beter zou zijn reuen te gebruiken die op oudere leeftijd (zo oud mogelijk) nog vrij zijn van klepletsels.
De aandoening zal wellicht nooit uit het ras verdwijnen maar het is de bedoeling dat men de leeftijd waarop de aandoening zich ontwikkelt terugdringt.